به گزارش پايگاه خبري تحليلي پيرغار، پاکستان و کردستان عراق، مرکز توليد و توزيع داروهاي تقلبي هستند. کشورهايي که در همسايگي ايران هستند و حجم قابل‌توجهي از اين داروها را هم روانه ايران مي‌کنند. اوضاع در پاکستان آن‌قدر فاجعه بار است که تعداد زيادي از اين کارخانه‌ها به‌طور رسمي داروهاي تقلبي توليد مي‌کنند و به ساير کشورها مي‌فرستند. وضع مشابهي هم در کردستان عراق حاکم است. در کنار اين ? کشور، ترکيه و امارات هم قرار مي‌گيرند. کشورهايي که در زمان شدت تحريم‌ها، دارو به ايران مي‌فرستند.
امارات به‌عنوان محل ترانزيت دارو و ترکيه به‌دليل ارزاني بيش از حد دارو، منبع خوبي براي تامين دارو به شمار مي‌روند. غافل از اين‌که درصد قابل توجهي از داروهاي اين کشور تقلبي و غيرمجاز است. همايش مبارزه با داروهاي تقلبي صبح پنجشنبه در يکي از سالن‌هاي برج ميلاد برگزار شد؛ همايشي که با استقبال قابل توجهي همراه نبود و تنها شاهد حضور نماينده چند شرکت دارويي بود.
حيدر محمدي، رئيس اداره کل بازرسي و ارزيابي عملکرد سازمان غذا و دارو از پشت پرده داروهاي تقلبي در ايران گزارش داد. او گفت: «داروهاي تقلبي، داروهايي هستند که ممکن است ماده موثره نداشته باشند يا ماده موثره‌شان کم يا اشتباه باشد. در تعريف سازمان غذا و دارو، هر فرآورده‌اي که اصالت و هويت نداشته باشد، تقلبي به شمار مي‌رود.»
وضعيت پاکستان فاجعه بار است
او پاکستان را فاجعه‌بارترين کشور از نظر تقلب‌هاي دارويي معرفي کرد و افزود: «ما واقعا نمي‌دانيم بايد براي اين کشور چه کنيم و دولت پاکستان چه اقداماتي قرار است براي جلوگيري از اين ميزان تقلب دارويي انجام دهد، متاسفانه در اين کشور، تعداد زيادي کارخانه توليد داروي تقلبي وجود دارد که به‌طور رسمي فعاليت مي‌کنند، بدون اين‌که با آنها برخورد خاصي صورت گيرد.»
به گفته محمدي، اين داروها به کشورهاي ديگر ازجمله ايران تزريق مي‌شود، کشورهاي توسعه‌يافته هم از اين داروها سهم دارند. در کنار پاکستان، امارات هم به‌عنوان بزرگترين مرکز ترانزيت دارو به شمار مي‌رود، ايران هم بخشي از داروهايش را از همين کشور وارد مي‌کند.
او ادامه داد: «به‌دليل تحريم‌ها و برخي فشارها ما نمي‌توانيم تمام داروهايمان را از کشورهاي توليد‌کننده به‌طور مستقيم وارد کنيم، از اين رو امارات محل ترانزيت مي‌شود، اما همان وضعيتي که براي مواد مخدر وجود دارد، براي داروهاي تقلبي هم حاکم است. حتي گزارش مي‌رسد که گاهي کاميون حمل دارو از مبدأ، خالي از داروست و در محل ترانزيت با داروهاي تقلبي پر مي‌شود.»
براساس اعلام رئيس اداره بازرسي و ارزيابي عملکرد سازمان غذا و دارو، ايران تحت‌تاثير تحريم‌ها، حجم زيادي از داروها را از ترکيه وارد مي‌کرد، حتي داروها از داروخانه‌هاي ترکيه تهيه و به ايران فرستاده مي‌شد، چرا که ترکيه به‌دليل روابط بين‌المللي‌اش، دارو را با ارزان‌ترين قيمت خريداري مي‌کند. اما بخشي از داروهاي اين کشور تقلبي است.
به گفته او، مساله مجوز واردات دارو و کيفيت داروهاي داخلي، باعث شده تا بخشي از داروهاي مورد مصرف در کشور، تقلبي باشد.
محمدي، کردستان عراق را هم يکي ديگر از کشورهاي توليد‌کننده داروهاي تقلبي معرفي کرد با اين توضيح که «تقلب دارويي در اين کشور خيلي بالاست و يکي از مراکزي است که داروهاي قاچاق به ميزان فراوان در آن رد و بدل مي‌شود، داروهاي تقلبي از کردستان به نجف و کربلا هم مي‌رود و زائران ايراني ممکن است، مصرف‌کننده اين داروها باشند و به‌دليل نبود نظارت گمرکي بر وسايل زائران، حتي اين امکان وجود دارد که اين داروها با زائران وارد کشور شود.»
اين مسئول در سازمان غذا و دارو تاکيد کرد: «عراق از نظر کيفيت دارويي شرايط خوبي ندارد، به همين خاطر سازمان غذا و دارو با وزارت بهداشت عراق مکاتباتي کرده تا نظارت در گمرک رعايت شود.»
تمام داروهاي مسافري غيرمجاز است
او در اين‌باره گفت: «از نظر وزارت بهداشت، داروي مسافري غيرمجاز و غيرقانوني است و هيچ اعتباري ندارد.» حيدري، ميزان داروهاي تقلبي و غيرمجاز را به‌دليل نبود آمارها اعلام نکرد: «درباره وضع داروهاي تقلبي نمي‌توان آماري داد، آمارهاي موجود مربوط به کشف اين داروهاست و اين‌طور نيست که ما همه داروهاي تقلبي را کشف کرده‌ايم.»
به گفته او، براساس اعلام سازمان بهداشت جهاني آمار داروهاي تقلبي در کشورهاي توسعه يافته، ? تا ?درصد است، در کشورهاي درحال توسعه ??درصد و ساير کشورها تا ??درصد هم اعلام مي‌شود.
او در ادامه به گزارش کشف مراکز توليد داروهاي تقلبي اشاره کرد: «يکي از اين مراکز، يک سالن
?? متري بود که تمام کارهاي مربوط به توليد دارو در آن انجام مي‌شد، عاملان اين تقلب، از طريق شماره‌هاي همراه اعتباري به مردم مشاوره مي‌دادند، تمام شماره‌ها هم در شبکه‌هاي ماهواره‌اي تبليغ مي‌شد، با وجود اطلاع‌رساني زياد، اما متاسفانه حتي پس از دستگيري اين افراد، روزانه نزديک به ??? تا ??? نفر با اين شماره‌ها تماس مي‌گرفتند. البته تعدادي هم شاکي بودند.»
به گفته او، در اين کارگاه، در کنار ساير داروها، داروي شادي‌آوري توليد مي‌شد که حاوي پودر کاکائو بود و بسته‌اي ??هزار تومان به فروش مي‌رسيد.
براساس اعلام رئيس اداره بازرسي و ارزيابي عملکرد سازمان غذا و دارو، اين سازمان براي کاهش ميزان تبليغات ماهواره‌اي درخصوص برخي داروهاي تقلبي هزاران فقره سيم‌کارت را سوزانده تا مردم از تبليغات سوء دچار آسيب نشوند.
حيدري افزود: «بخشي از اين داروها که ترکيبي نيز هست و پودرهاي تقويتي و بدنسازي، در خيلي از عطاري‌ها، باشگاه‌هاي ورزشي و آرايشگاه‌ها وجود دارد.» با اين همه اين مسئول در سازمان غذا و دارو تاکيد کرد که اين داروها در داروخانه‌ها به فروش نمي‌رسد و در سال‌هاي اخير ميزان داروهاي تقلبي در داروخانه‌ها بسيار کم شده، اين در حالي‌است که وزارت بهداشت نمي‌تواند در مکان‌هايي غير از داروخانه بازرسي داشته باشد. اگر هم بازرسي شود، بايد با هماهنگي صنف‌هاي مربوطه و با حضور نماينده آنها باشد که کار سختي است.
داروهاي جنسي در صدر داروهاي تقلبي
رئيس اداره بازرسي و ارزيابي عملکرد سازمان غذا و دارو، داروهاي تقويت قواي جنسي را يکي از محورهاي اصلي تقلب دارويي در کشور اعلام کرد و گفت: «داروهاي تقويت قواي جنسي، لاغري، پوست، مو، زيبايي و افزايش قد، محور داروهاي تقلبي هستند، شايد يکي از دلايل تقلبي بودن اين گروه از داروها اين باشد که ما سبد اين داروها را کامل نکرده‌ايم، به همين خاطر مردم به سمت غيرمجازش مي‌روند.»
براي بازرسي عطاري‌ها محدوديت داريم
در حاشيه اين همايش، حيدر محمدي در گفت و گو با «شهروند» درباره وضع نظارت به عطاري‌ها باتوجه به وجود حجم زيادي از داروهاي تقلبي در اين مراکز، توضيح داد: «ما نمي‌توانيم با عطاري‌ها برخورد کنيم، چرا که در حوزه ما نيست، البته از وضع داروهاي تقلبي در عطاري‌ها اطلاع داريم و گاهي پس از هماهنگي‌هاي طولاني، با صنف مربوطه‌شان، براي بازرسي مي‌رويم اما اين اتفاق با فاصله رخ مي‌دهد. اين موضوع براي باشگاه‌ها و آرايشگاه‌ها هم مصداق دارد.»
او در ادامه پرسش «شهروند» افزود: «برخي از مصرف‌کننده‌هاي داروهاي تقلبي، حتي جان خود را از دست داده‌اند، بيشتر هم در گروه داروهاي لاغري است.»
رئيس اداره بازرسي و ارزيابي عملکرد سازمان غذا و دارو، به اهميت برچسب اصالت داروها اشاره کرد و گفت: «دارو بايد برچسب اصالت داشته باشد، نه برچسب شبنم. هر چند که حالا برچسب‌هاي شبنم جمع شده‌اند. اما تا قبل از سال ?? که برچسب اصالت وجود نداشت، ??درصد وسايل آرايشي و بهداشتي و داروها، غيرمجاز بودند ولي حالا به حدود ??درصد رسيده است.»
به گفته محمدي، طرح شبنم، تنها جنبه درآمدزايي داشت و هيچ ارتباطي هم به وزارت بهداشت نداشت. اما برچسب اصالت، منبع دارو را مشخص مي‌کند و مي‌گويد که دارو اصيل و مورد تاييد وزارت بهداشت است. در ادامه اين همايش نريمان صدري، مديرعامل شرکت دارويي سنوفي، تاکيد کرد که بيشترين ميزان داروهاي تقلبي در ترکيه و جنوب آسيا وجود دارد.
او گفت: «خيلي از داروهاي تقلبي حتي برچسب هم داشتند که همه آنها نامعتبر است.» اين مشاور دارو با بيان اين‌که اخيرا ???? نفر در نيجريه به علت استفاده از داروي تقلبي مننژيت فوت شده‌اند، ادامه داد: «طبق آمار سالانه حدود ???هزار نفر در دنيا بر اثر مصرف داروي تقلبي جان خود را از دست مي‌دهند.»
به گفته اين کارشناس دارويي، هم‌اکنون ترکيه، امارات متحده عربي، پاکستان، سوريه و عراق از مهم‌ترين مبادي ترانزيت داروهاي تقلبي و قاچاق هستند. از اين‌رو از مقامات اين کشورها انتظار مي‌رود هرچه زودتر براي اين معضل چاره‌اي جدي بينديشند.
به گفته صدري، حالا تجهيزات آن‌قدر پيشرفته شده که هر کس در خانه خودش هم مي‌تواند تمام کارهاي مربوط به ساخت داروي تقلبي و بسته‌بندي آن را انجام دهد. اين کارشناس دارويي بر نظارت نيروي انتظامي و گمرک براي جلوگيري از ورود داروهاي تقلبي به کشور، تاکيد کرد و گفت: «سازمان غذا و دارو با امکانات قهري که دارد، بايد نسبت به اين موضوع حساس‌تر شود و ساير سازمان‌ها هم بايد انرژي‌هايشان را در کنار هم قرار دهند تا اقدام عمده‌اي در کشور انجام شود.»
او در کنار اين موضوع، آگاه‌سازي پزشکان را هم ضروري مي‌داند، چرا که به گفته صدري، برخي پزشکان هستند که دارويي به بيمار تجويز مي‌کنند که وجود ندارد و به اصطلاح به آنها مسافري مي‌گويند. درحالي‌که هيچ کنترلي روي اين داروها وجود ندارد و همه آنها غيرمجاز هستند.
قفسه داروهاي مسافري در داروخانه‌ها
صدري حتي تاکيد کرد که برخي داروخانه‌ها در شمال شهر هستند که قفسه مخصوصي براي داروهاي مسافري دارند. پزشکاني نيز هستند که اين داروها را تاييد مي‌کنند. او تاکيد مي‌کند که داروي مسافري معني ندارد؛ «چه کسي مي‌تواند اصالت اين دارو را تاييد کند، از اين رو پزشکان و مردم بايد نسبت به اين موضوع حساس شوند.»
منبع:شهروند